VILTU VITA MEIRA UM SÁLRÆNAN VANDA?

Fræðsla

Eðlilegt er að ganga í gegnum erfiðar aðstæður og upplifa neikvæðar tilfinningar af og til, það er hluti af því að vera manneskja. Eðlileg vanlíðan líður oftast hjá með tímanum og þarf ekki að grípa sérstaklega inn í. Ef vanlíðan er til staðar í langan tíma, veldur truflun á daglegu lífi eða kemur í veg fyrir að þú gerir það sem þig langar til að gera getur verið gott að leita sér aðstoðar sálfræðings. Vanlíðan getur m.a. falið í sér depurð, kvíða, sorg, streitu, ótta, reiði, skömm, sektarkennd eða pirring. Það getur verið gagnlegt fyrir þig að skoða betur hvers konar vanlíðan þú finnur fyrir. Hér fyrir neðan er farið yfir nokkra flokka sálræns vanda sem geta komið fram hjá fólki.

Þunglyndi

Viðvarandi depurð og/eða áhuga- eða ánægjuleysi gagnvart hlutum sem vöktu áður áhuga eða veittu ánægju.

Félagskvíði

Viðvarandi og óhófleg hræðsla í félagslegum aðstæðum. Fólk er hrætt um að koma illa fyrir og verða dæmt á neikvæðan hátt af öðrum.

Lágt sjálfsmat

Almennar neikvæðar skoðanir á okkur sjálfum. Við erum gjörn á að dæma okkur og gagnrýna á neikvæðan hátt.

Kvíði

Lífeðlislegt viðbragð sem virkjast þegar við skynjum hættu. Óhjálplegur kvíði virðist oft óleysanlegur og við getum upplifað enga stjórn á honum.

Almennur kvíði

Viðvarandi og óhóflegar áhyggjur af mörgum hlutum sem erfitt er að stjórna. Kvíðanum geta fylgt ýmis líkamleg einkenni.

Árátta og þráhyggja

Þráhyggja eru áleitnar hugsanir, hvatir eða ímyndir sem valda kvíða. Fólk bregst oft við með áráttu, þ.e. telur sig þurfa að endurtaka tilteknar athafnir til að draga úr kvíða.

Sértæk fælni

Mikil hræðsla við ákveðna hluti eða aðstæður (t.d. dýr eða að vera í flugvél). Fólk upplifir yfirleitt alltaf kvíða þegar það er í kringum þessa hluti eða aðstæður.

Áfallastreita

Vanlíðan í kjölfar erfiðrar lífsreynslu. Viðbrögðin einkennast t.d. af hjálparleysi, ótta, endurupplifun atburðar, martröðum, pirringi, líkamlegri spennu og áhugaleysi.

Ofsakvíði

Endurtekin, skyndileg kvíðaköst. Viðkomandi hefur áhyggjur af því að fá kvíðakast eða breytir hegðun sinni til að forðast að fá kvíðakast.

Fullkomnunarárátta

Felur í sér óraunhæfar kröfur og mikla sjálfsgagnrýni þegar við náum ekki að standast kröfurnar.

Prófkvíði

Felur í sér óraunhæfar kröfur og mikla sjálfsgagnrýni þegar við náum ekki að standast kröfurnar.

Kvíðakast

Gífurleg hræðsla sem nær hámarki á nokkrum mínútum og því fylgir líkamleg og hugræn einkenni.

Fæðingarþunglyndi

Þunglyndi í kjölfar fæðingar barns hjá mæðrum og mökum.

Heilsukvíði

Mjög miklar áhyggjur af eigin heilsufari og ótti við að vera með alvarlegan sjúkdóm.

Átröskun

Einkennist af alvarlegri og viðvarandi truflun á mataræði.

ADHD

ADHD einkennist af athyglisbresti og/eða ofvirkni.

Streita

Streita er viðbragð líkamans við andlegu, líkamlegu eða tilfinningalegu álagi.

Geðhvörf

Einkennast af geðsveiflum (þ.e. geðhæðartímabilum eða þunglyndislotum).

Sjálfsvígshugsanir

Hugsanir um að vilja deyja með því að taka eigið líf.

Svefnvandi

Svefnvandi felur í sér að eiga í erfiðleikum með svefn

Annað

Hugræn atferlismeðferð

Sálfræðimeðferð sem byggir á að hugsanir okkar og hegðun hafi áhrif á hvernig okkur líður.

Acceptance and commitment therapy

ACT er sálfræðimeðferð sem byggir á gagnreyndum aðferðum sem ýta undir sálrænan sveigjanleika.

Berskjöldunarmeðferð

Sálfræðimeðferð sem felur í sér að hætta að forðast vanlíðan í augnablikinu.

Hugleiðsla

Hugleiðsla snýst um að þjálfa athygli okkar og meðvitund.

Rannsóknir á netmeðferð

Eru sálfræðimeðferðir á netinu árangursríkt úrræði?

Núvitund

Núvitund snýst um að vera núinu.

SMART markmið

Markmið sem eru skýr, mælanleg, aðgerðamiðuð, raunhæf og takmörkuð við tíma.

Hugræn úrvinnslumeðferð

Hugræn úrvinnslumeðferð er sálfræðimeðferð sem er notuð til að draga úr áfallaeinkennum.

Svefnvandi barna

Svefnvandi felur í sér að barn eigi í erfiðleikum með svefn (t.d. að sofna eða haldast sofandi).

Svefnþjálfun barna

Svefnþjálfun felur í sér að breyta óhjálplegum svefnvenjum barna.